Η μαμά διαβάζει: Η ψυχολογική πλευρά του χρήματος

Ένα βιβλίο που τελείωσα πριν τα Χριστούγεννα, αλλά που δεν ήθελα να σας το παρουσιάσω μέσα στις γιορτές, για να μη σας χαλάσω το απαλό ροζ καταναλωτικό συννεφάκι στο οποίο ενδεχομένως βρισκόσασταν (και ίσως κι εγώ, αν και φέτος ψώνισα πολύ πιο ενσυνείδητα)! Η αρχή της νέας χρονιάς, όμως, είναι η καλύτερη περίοδος για τέτοιου είδους βιβλία πρακτικής ψυχολογίας. Κι λέω ψυχολογίας γιατί δεν πρόκειται περί βιβλίου αυτοβελτίωσης, αλλά μάλλον αυτογνωσίας.

Το βιβλίο "Η ψυχολογική πλευρά του χρήματος" κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, έναν εκδοτικό οίκο με πολλά αξιόλογα βιβλία αυτοβελτίωσης και συγγραφέας του βιβλίου ο πολυγραφής ψυχολόγος Γιώργος Πιντέρης. Ευχαριστώ τις εκδόσεις για το αντίτυπο του βιβλίου.

Ελάτε να σας μιλήσω για τη δομή και το περιεχόμενο του!

Αρχικά, ο συγγραφέας μας μιλά για τη σχέση χρόνου και χρήματος. Μας εξηγεί ότι το χρήμα μας βοηθά να αποταμιεύσουμε την ενέργεια μας (π.χ. όταν εργαζόμαστε) και να την ανταλλάξουμε με πολλά πολλά άλλα αγαθά.

Φυσικά, όπως κάθε ψυχολόγος που σέβεται τον εαυτό του, μας γυρίζει στα παιδικά μας χρόνια και μας βοηθά να ανακαλύψουμε τις νόρμες διαχείρισης και αντιμετώπισης του χρήματος που είχαν οι γονείς μας. Αυτές οι νόρμες καθορίζουν σε τεράστιο βαθμό τη δική μας στάση απέναντί του.

Σε επόμενο κεφάλαιο, μαθαίνουμε τη χρησιμότητα του χρήματος και ως μέσο για να κάλυψης των συναισθηματικών μας αναγκών, όπως της ασφάλειας, της δράσης, της αυτοεκτίμησης, της δύναμης, της αγάπης και της ελευθερίας. Οι περισσότεροι άνθρωποι επιζητούν να καλύψουν τις ίδιες ανάγκες, αυτό όμως που καθορίζει τη σχέση μας με το χρήμα είναι η σειρά προτεραιότητας στην οποία κατατάσσουμε τις ανάγκες μας αυτές. Ο Γιώργος Πιντέρης μας βοηθά να την ανακαλύψουμε μέσα από ένα μικρό τεστ.

Για μένα, φαίνεται πως το χρήμα είναι ένα μέσο ασφάλειας καταρχήν, γιατί είναι σούπερ βασικό για μένα να ξέρω ότι οι λογαριασμοί θα πληρωθούν και το φαγητό θα αγοραστεί.

Έπειτα, το χρησιμοποιώ για να καλύψω την ανάγκη μου για ελευθερία, γιατί δε θέλω να στηρίζομαι σε άλλους, για τίποτα ουσιαστικά. Όταν χρειάζομαι βοήθεια σε οποιονδήποτε τομέα, κάνω τα πάντα για να τα βγάλω πέρα μόνη μου. Οι γονείς μου πάντα με συμβούλευαν να πάρω δίπλωμα, να βρω μια δουλειά, να, να... ώστε να μπορώ να στηρίζομαι στα πόδια μου και αυτές οι συμβουλές ήρθαν και έδεσαν πολύ ωραία στην ανεξάρτητη φύση μου! Άσχετα από το ότι είναι ΑΔΥΝΑΤΟΝ ένας άνθρωπος να μη χρειαστεί ποτέ βοήθεια από άλλον άνθρωπο και από το πόσο καλό μου κάνει να ταπεινώνομαι που και που και να ζητάω βοήθεια!!! Όλα αυτά βέβαια δεν τα γνώριζα, αλλά τα συνειδητοποίησα μέσα από τα τεστάκια του βιβλίου.

Στις επόμενες 30 σελίδες μας μιλά για το χρήμα σε σχέση με τις 6 ανάγκες που προαναφέρθηκαν. Θέλω να σταθώ στο χρήμα και την αγάπη και να σας παραθέσω ένα όμορφο απόσπασμα:

Για να προσφέρεις στο παιδί σου στοργή, χρειάζεται να ξοδέψεις χρόνο μαζί του. Και όταν λέω "μαζί του", δεν εννοώ εσύ να μαγειρεύεις κι εκείνο να κάνει τα μαθήματά του στο τραπέζι της κουζίνας. Ούτε να βλέπεις τηλεόραση κι εκείνο να παίζει στο χαλί με τα παιχνίδια του. "Μαζί" θα πει να έχεις τη διάθεση να αναπτύξεις ουσιαστική επαφή  μαζί του. Να κουβεντιάσετε γι' αυτά που το απασχολούν και το ενδιαφέρουν, να παίξετε, να φτιάξετε παρέα το ντουλαπάκι της κουζίνας που χάλασε, να το αγκαλιάσεις, να κυλιστείς μαζί του στο πάτωμα, να πάτε μια βόλτα με τα πόδια για να πάρετε παγωτό και να τα λέτε στο δρόμο κι ένα σωρό άλλα πράγματα που συνιστούν αυτό που λέμε ουσιαστική συναισθηματική επαφή".  Μόνο μέσα από μια τέτοια επαφή μπορεί να εισπράξει το παιδί τη στοργή σου. Αν τη στέρηση στοργής προσπαθείς να την καλύψεις με το χρήμα, τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να ταυτίσει το παιδί την αγάπη με το χρήμα."

Λέει και άλλα πολλά επί του θέματος, αλλά αν σας φαίνεται ενδιαφέρον το βιβλίο, καλύτερα να το διαβάσετε μόνοι σας. Πόσα να γράψω πχια κι εγώ εδώ μέσα;;;

Στο δεύτερο μισό του βιβλίου, ο συγγραφέας μας εξηγεί τα 4 οικονομικά στυλ και μας βοηθά να βρούμε το δικό μας. Είστε καταναλωτικοί, σκεπτικιστές, ενθουσιώδεις ή υποτονικοί; Εγώ είμαι σκεπτικίστρια και συγκεκριμένα, έχω την τάση να ανησυχώ για τα χρήματα. Όχι τώρα που έκανα τη δική μου οικογένεια, αλλά ανέκαθεν! Κυρίως ανησυχώ για το αν έκανα την καλύτερη επιλογή αγοράς, ώστε να κάνω τη μεγαλύτερη δυνατή οικονομία. Είναι κάτι που με απασχολεί σε κάθε μου οικονομική συναλλαγή. Αξίζει να δώσω αυτά τα χρήματα; Μήπως μπορώ να πληρώσω λιγότερα; Μήπως δε χρειάζεται να αγοράσω καθόλου το τάδε πράγμα; Αυτό, από την άλλη, με κάνει περισσότερο οικονόμα και να προσπαθώ να μαθαίνω συνεχώς καλύτερους τρόπους διαχείρισης των χρημάτων. Ειλικρινά, δεν ξέρω από που το πήρα αυτό το χαρακτηριστικό, είμαι το ακριβώς αντίθετο από τους γονείς μου!!!

Το βιβλίο μας μιλά επίσης για το σύνδρομο των δανεικών, τα χρήματα στο γάμο και (το φοβερά ενδιαφέρον κατά τη γνώμη μου) την ποιότητα ζωής. Πάντα στις οικονομικές/φιλοσοφικές κουβέντες που έχουμε με τον άντρα μου, καταλήγουμε ότι θέλουμε μεν γενικώς να κάνουμε οικονομία, αλλά παράλληλα να έχουμε και μια ποιότητα ζωής. Τι είναι λοιπόν η ποιότητα ζωής; Η ποιότητα γενικώς είναι ένα σύνολο από μετρήσιμα μεγέθη. Έτσι και για την ποιότητα ζωής, οι παράγοντες την αποτελούν έχουν να κάνουν με τη φιλοσοφία και το χαρακτήρα του καθενός. Για παράδειγμα, για μένα ποιότητας ζωής είναι να μπορώ να αγοράζω το "Νουνού Gouda" και το κατσικίσιο γάλα για τα παιδιά και δε με νοιάζει αν θα έχω πολλά ή ακριβά ρούχα. Για κάποιον άλλον, ποιότητα ζωής ίσως είναι να πηγαίνει συχνά στο θέατρο ή να ταξιδεύει, και να μην τον πειράζει καθόλου να τρώει το πιο φθηνό τυρί του σούπερ μάρκετ.

Το θέμα είναι, πόσο κοστίζει η ποιότητα ζωής που θέλει να έχει ο καθένας και κατά πόσο μπορούμε να την καλύψουμε;

Εδώ μπαίνει ο παράγοντας της ολιγάρκειας. Όσα λιγότερα θέλεις, τόσο περισσότερη αφθονία νιώθεις στη ζωή σου. Μπορεί να είσαι πλούσιος και να θες μια τέτοια ποιότητα ζωής, που τα χρήματα που έχεις να μη σου φτάνουν. Να νιώθεις στέρηση. Και να είσαι φτωχός μα να ικανοποιείσαι με τόσα λίγα, που να νιώθεις σαν πλούσιος, δηλαδή αφθονία. Εδώ κολλάει ο Άγιος Παΐσιος που πολύ συχνά έλεγε "Απλοποιήστε τη ζωή σας για να φύγει το κοσμικό άγχος"! Τι σωστό και να μην το έχουν πει οι πατέρες της Εκκλησίας μας;;;

Συμπερασματικά, το βιβλίο "Η ψυχολογική πλευρά του χρήματος" διαβάζεται πολύ πολύ ευχάριστα και αυτό, όχι της έλλειψης τεκμηρίωσης και δομής, αλλά λόγω του ρέοντος και ευχάριστου κειμένου. Αυτό που εγώ περίμενα και δεν το βρήκα, είναι πρακτικές λύσεις που θα μας βοηθήσουν να διαχειριστούμε καλύτερα το χρήμα στην καθημερινότητα μας. Και μόνο, όμως, που συνειδητοποίησα τη στάση μου απέναντι στο χρήμα, αυτό το όφελος αρκεί για μένα. Πιστεύω ότι αν βγάλει κι άλλο βιβλίο, θα επιδιώξω να το διαβάσω.

Εσείς έχετε διαβάσει βιβλία του Γιώργου Πιντέρη;