Μανούλα ενός αγγέλου

     Πριν λίγες ημέρες χάσαμε το τρίτο παιδάκι μας στον τέταρτο μήνα κύησης. "Παλίνδρομη κύηση δευτέρου τριμήνου". Τη Δευτέρα στις 20 του Μάρτη, γιορτάσαμε με χαρά τα δεύτερα γενέθλια του σαμψωνάκου μας. Ναι, μας άφησε να τα γιορτάσουμε, δε μας ανησύχησε, δε μας έδωσε να καταλάβουμε τίποτα. Κοιμήθηκε ήσυχα στην κοιλίτσα μου, ενώ εμείς ετοιμάζαμε τα γενέθλια του αδερφού του. Δεν ήθελε να μας πάρει τη χαρά. Μας αγαπούσε και μας νοιαζόταν πριν καν γεννηθεί.

     Είχαμε ήδη κάνει την αυχενική διαφάνεια και όλα τα αποτελέσματα ήταν πολύ καλά. Τρεις εβδομάδες μετά τις εξετάσεις, την Τετάρτη μετά τα γενέθλια, είχα μια μικρή αιμορραγία. Επειδή είχα και άλλες μικρές αιμορραγίες πιο νωρίς σε αυτή την εγκυμοσύνη που δεν ήταν σοβαρές, δεν ανησυχήσαμε ούτε εμείς ούτε ο γιατρός. Μου είπε να ξαπλώσω, μου έδωσε φάρμακα και θα με έβλεπε την επόμενη μέρα γιατί ήταν σε ένα άλλο περιστατικό. Είχα κι εγώ κάνει πολλές δουλειές προσπαθώντας να μαζέψω το σπίτι από το πάρτι και είχα κατεβάσει και τα ανοιξιάτικα ρούχα των παιδιών, ένιωθα κιόλας πολύ κουρασμένη, οπότε όλα φαίνονταν λογικά. Πήρα στη δουλειά ότι δε θα πάω, αλλά ότι καλώς εχόντων των πραγμάτων, την Παρασκευή 24 Μαρτίου θα βρισκόμουν στη γιορτή του νηπιαγωγείου. Που να ήξερα ότι την Παρασκευή, μέρα χαράς, εγώ θα είχα θλίψη!

     Την Πέμπτη το απόγευμα πήγαμε με τον άντρα μου στο ραντεβού με το γιατρό. Με έβαλε αμέσως στον υπέρηχο. Βλέπω το μωρό, χαμογελώ. Μα μου φαινόταν πολύ ακίνητο. Στον υπέρηχο απόλυτη ησυχία. Μαζί με την απότομη σκέψη που μου ήρθε, ακούστηκε ο γιατρός. "Κάτι δε μ' αρέσει εδώ". Έπιασα το κεφάλι μου. Άρχισα να παίρνω βαθιές ανάσες. Να κλαίω με πανικό. Ήμουν σε κατάσταση σοκ! "Δεν ακούω καρδιά και το μωρό ενώ είσαι τεσσάρων μηνών, είναι πίσω στην ανάπτυξη τουλάχιστον δέκα ημέρες. Ό,τι έγινε, έχει γίνει από μέρες". Άρχισα πάλι να κλαίω. "Το χάσαμε το μωράκι μας" λέω στον άντρα μου μέσα στα κλάματα και μ' ΄αγκαλιάζει χωρίς να πει τίποτα. "Γιατρέ, έκανα κάτι εγώ; Μήπως έσκυψα, μήπως ζορίστηκα"; "Συνήθως δε προκαλείται από τη μητέρα αυτό. Εκτός αν είχες διαβήτη ή πίεση, τότε θα το συζητούσαμε."

     Έπειτα αρχίζει η συζήτηση. Φοβόμουν μη με βάλει να το γεννήσω κανονικά και τότε θα ήταν πολύ πιο δύσκολο, να περάσω όλη τη γέννα και να βρεθώ λεχώνα με άδεια αγκαλιά. "Δεν είναι κάτι ευχάριστο, αλλά πρέπει να δούμε τι θα κάνουμε από εδώ και πέρα. Δεν υπάρχει λόγος να καθυστερούμε, καλό είναι το συντομότερο να γίνει απόξεση, ώστε να βγει το έμβρυο γιατί είναι ήδη πολλές μέρες μέσα σου και υπάρχει κίνδυνος σηψαιμίας". Τότε, γύρισα και κοίταξα τον άντρα μου για πρώτη φορά. Ανησυχούσα για εκείνον, δεν άφηνε καμία έκφραση να φανεί στο πρόσωπο του. "Θέλει προσοχή η απόξεση, επειδή είναι δευτέρου τριμήνου και υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος αιμορραγίας". Άρχισα να ανησυχώ τόσο για τη μέθη (δεύτερη φορά αναισθησία μετά από την καισαρική και δεν τα πάω καλά με τις αναισθησίες) όσο και για τη σηψαιμία και την πιθανή αιμορραγία στην επέμβαση. Άρχισα να φοβάμαι για τη ζωή μου, γιατί σκεφτόμουν ότι αφού συνέβη αυτό, όλα μπορεί να συμβούν.

     Στο γιατρό έκανε φοβερή εντύπωση το γεγονός ότι όλες οι εξετάσεις ήταν καλές και παρόλα αυτά το μωρό βρέθηκε να σταματήσει στο δεύτερο τρίμηνο. "Είναι σχεδόν απίθανο να ήταν γενετική ανωμαλία. Πιθανολογώ πως ήταν η καρδιά, γιατί είναι νωρίς στην αυχενική διαφάνεια να την αξιολογήσουμε σωστά".

     Γυρίσαμε σπίτι γεμάτοι θλίψη. Ο γιατρός μου είπε να ξαπλώσω και να ξεκουραστώ. Όλοι οι συγγενείς συγκλονισμένοι, το ίδιο βέβαια κι ο γιατρός, αφού μας ήρθε από το πουθενά. Την Παρασκευή το πρωί, παραμονή του Ευαγγελισμού, πήγαμε στο γιατρό για να μου δώσει τα φάρμακα ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία. Πολύ πριν ετοιμαστώ για το γιατρό, έστειλα μήνυμα σε δυο κοπέλες που τις αγαπώ πολύ και που ξέρω πως έχουν περάσει τα ίδια. Ήταν πολύ παρηγορητικό για 'μένα να μοιραστώ τον πόνο μου με κάποιον που ξέρω πως θα με καταλάβει και θα με συμπονέσει.

     Ρώτησα το γιατρό αυτό που μου είπε η μια φίλη μου, αν υπάρχει περίπτωση να έχω θρομβοφιλία παρόλο που έχω γεννήσει δυο παιδιά και μου είπε πως ναι, υπάρχει, αλλά αυτά θα τα δούμε σε επόμενη φάση. Προτεραιότητα είχε τώρα να πάει καλά η επέμβαση.

     Πήρα τα φάρμακα, επέστρεψα σπίτι, ξάπλωσα και περίμενα. Μισή ώρα αργότερα ξεκινούν τα πονάκια. Μια έρχονται και μια φεύγουν. Είχα όμως παρέα την κουνιάδα μου και πέρασαν ευχάριστα αυτές οι ώρες. Το μεσημέρι με έπιασε ένας δυνατός πόνος. Πήρα το γιατρό και ξεκινήσαμε με τον άντρα μου και τον πεθερό μου για την κλινική. Εκεί με έπιασαν οι σκέψεις του αποχωρισμού. Γιατί τουλάχιστον ως τότε, το είχα μέσα μου το σώμα του. Τώρα θα το αποχωριζόμουν οριστικά. Είναι όπως όταν πεθαίνει ένας δικός σου άνθρωπος και περνάς δυο σοκ: το πρώτο όταν μαθαίνεις ότι έχει πεθάνει και θρηνείς. Μα υπάρχει αυτό το διάστημα ανάμεσα στην είδηση και στην αναμονή της κηδείας, που είναι πολύ ψυχοφθόρο, γιατί αφενός έχει πεθάνει, αφετέρου το σώμα του είναι ακόμη κοντά σου. Και περιμένεις τη λύτρωση, τον οριστικό αποχαιρετισμό. Αυτός ο αποχαιρετισμός ήταν για εμένα η απόξεση. Εκεί ένιωσα ότι το αποχαιρετώ οριστικά. Και δεν πρόλαβα να μάθω καν τι φύλο ήταν!

     Η αναμονή κράτησε 8 ώρες, από την ώρα που πήρα τα φάρμακα ως την ώρα που το σώμα μου ήταν έτοιμο. Το μωρό είχε πιαστεί ψηλά, κοντά στα ράμματα, ο γιατρός φοβόταν να μου δώσει μεγαλύτερη δόση λόγω της καισαρικής και περιμέναμε απλώς να διασταλεί αρκετά ο τράχηλος.

     Ήμουν στο δωμάτιο με τον άντρα μου, όταν ένιωσα ένα δυνατό κρακ, δεύτερο κρακ και μετά σαν κάτι να ξεχύθηκε από μέσα μου. Τα κρακ ήταν τόσο δυνατά που τα άκουσε κι ο άντρας μου. "Κάτι έγινε, του λέω. Πάτα γρήγορα το κουμπί!" Ήρθε η νοσοκόμα κι εγώ της έλεγα πως είχα αιμορραγία γιατί δεν είχα καταλάβει τι ακριβώς ήταν όλα αυτά τα υγρά. Μα ήρθε ο γιατρός και μου είπε πως απλώς είχαν σπάσει τα νερά. Ναι, μύριζαν σαν νερά, όπως τότε, εκείνο το βράδυ που σπάσαν τα νερά και λίγες ώρες αργότερα έφερα στον κόσμο την πεταλουδίτσα μου. Τι όμορφη ανάμνηση εκείνη τη στιγμή! Ο γιατρός χάρηκε γιατί αυτό σήμαινε πως πάμε καλά και είπε αμέσως να έρθουν να με πάρουν για την αίθουσα του χειρουργείου. 

     Με πήραν στο χειρουργείο, όπου για δεύτερη φορά με έπιασε το τρέμουλο από το φόβο της νάρκωσης, κι ας ήταν μέθη. Σκεφτόμουν πως αφού συνέβη αυτό, τα πάντα μπορεί να συμβούν κι εγώ να μην ξαναξυπνήσω και τα παιδιά μου να μείνουν ορφανά. Γυρνάω στον αναισθησιολόγο: "Γιατρέ, εμένα και τα μάτια σας!! Έχω δυο παιδιά και δεν θέλω να τα αφήσω ορφανά!!" Κάπου εκεί αποκοιμήθηκα...

     Ξύπνησα απ' ότι μου είπαν τραγουδώντας:

"I got a hangover, whoa! 

I've been drinking too much for sure..."

     Ξέρετε γιατί τραγουδούσα; Ήμουν ευτυχισμένη που απλώς ξύπνησα!!!! Και ναι, ήμουν σαν να ξύπνησα από hangover!! Μου είπαν ότι ρωτούσα ξανά και ξανά το γιατρό αν πήγαν όλα καλά και αν τα έβγαλε όλα και έπειτα ξανάκλεινα τα μάτια μου χαμογελαστή!

     Όταν άρχισε να φεύγει η μέθη, άρχισε να φεύγει και η τόση χαρά, βέβαια είχε μείνει το βιντεάκι που με είχε τραβήξει ο άντρας μου να τραγουδάω ενώ κοιμόμουν! Ο γιατρός ήταν πολύ ευχαριστημένος με την έκβαση της επέμβασης και μάλιστα δεν είχε σκοπό να μας κρατήσει για διανυκτέρευση. Θα πηγαίναμε σπιτάκι!! Ο γιατρός με συμβούλευσε να ξεκουραστώ για κάποιες μέρες και ειδικά εκείνο το βράδυ να ξαπλώσω αμέσως, γιατί η νάρκωση δεν είχε φύγει ακόμη από το σώμα μου.

     Όταν φτάσαμε σπίτι, σκεφτόμουν πως να το πω στην πεταλουδίτσα μου, γιατί ήξερε πολύ καλά πως είμαι έγκυος και μάλιστα ήταν πολύ χαρούμενη γι' αυτό. Το έλεγε σε όλους και με ρωτούσε κάθε μέρα τι κάνει το μωρό και κάθε απόγευμα μήπως με κλώτσησε κανένα παιδάκι στο σχολείο στην κοιλιά! Της το όφειλα να της το πω. Σκέφτηκα ότι θα είναι καλύτερα να της το πω μετά από την απόξεση, γιατί της θα της έλεγα ότι πήγα κι έκανα στο νοσοκομείο;

     Ξάπλωσα και τη φώναξα στο κρεβάτι. "Θέλεις να σου πω τα νέα μου"; Κάθε μέρα λέμε τα νέα μας η μία στην άλλη.

     "Σήμερα πήγα στο νοσοκομείο γιατί το μωράκι στην κοιλίτσα μου δεν ήταν πολύ καλά. Ήταν άρρωστο, πονούσε η καρδούλα του... και πέθανε. Έγινε αγγελούδι στον ουρανό". Με κοίταζε. Άρχισε να ιδρώνει. "Τα μωράκια αρρωσταίνουν καμιά φορά στην κοιλιά της μαμάς". Παύση. "Τώρα πονάει η κοιλίτσα σου"; "Πονάει λίγο, ναι". Και τότε... ξέσπασε σε ένα κλάμα, που μου ράγισε την καρδιά στα δύο. Έκλαιγε απαρηγόρητα, θρηνούσε σαν μεγάλος άνθρωπος. Την πήρα αγκαλιά. Της είπα πως τώρα το μωράκι δεν πονούσε και πως ήταν χαρούμενο κοντά στο Θεούλη. Πως μας βλέπει και χαμογελά και θα μας προσέχει πάντα, αφού έγινε αγγελούδι. Πως όλοι στεναχωριόμαστε και είναι λογικό να στεναχωριέται κι εκείνη. Αλλά τι να λέμε, όταν βλέπεις το παιδί σου να θρηνεί με τέτοια ένταση, σε εξοντώνει ψυχολογικά. Είναι σαν να έχεις δυο στεναχώριες και να μην ξέρεις ποια είναι η πιο μεγάλη. 

     Δεν ξέρω τι άκουσε από αυτά που της λέγαμε, αλλά πιστεύω πως ήταν αυτά που έπρεπε να της πούμε. Το μόνο που ίσως δεν έπρεπε και το σκέφτομαι ακόμη, είναι πως της το είπα βράδυ και ίσως δεν είχε αρκετές ώρες να το επεξεργαστεί πριν τον ύπνο. Αλλά και πάλι δεν ξέρω αν θα ήταν καλύτερα να της το πω την επόμενη μέρα. Τουλάχιστον το περάσαμε όλοι μαζί, σαν μια δεμένη οικογένεια.

     Σε λίγο έφυγε και πήγε στον άντρα μου. Εκείνος τους έβαλε φαγητό και ηρέμησε λίγο. Μα μετά ξανάκλαψε και έλεγε ότι δεν ήθελε το αδερφάκι της να γίνει αγγελούδι στον ουρανό. Όταν ξάπλωσε για ύπνο, του έλεγε και πάλι πόσο στεναχωρημένη είναι. Πως θα παρακαλάει το Θεό να μας χαρίσει κι άλλο μωράκι. Όσο για εμένα, ένιωθα εκείνο το βράδυ και τις μέρες που ακολούθησαν, άτονη, παγωμένη, "άδεια" όπως πολύ σωστά το εξέφρασε η Γιάννα. Είχε φύγει από μέσα μου η "σπίθα", αυτή η ζωντάνια, η αισιοδοξία, η ενέργεια, η δημιουργικότητα που νιώθω μέσα μου σε κανονικές συνθήκες.

     Οι μέρες κυλούσαν κι εγώ, αφού είχα άδεια από τη δουλειά, απολάμβανα υπερβολικά τη θαλπωρή του σπιτιού, την ησυχία, δεν έμπαινα ούτε στα social media, δεν ήθελα ούτε τηλέφωνα ούτε τίποτα. Αυτή η απομόνωση, η ησυχία μου έκανε καλό. Στράφηκα στα παιδιά, βάλθηκα να κάνω μαζί τους συνέχεια κατασκευές και εργασίες και ούτε που ένιωθα την ανάγκη να τις μοιραστώ στο blog, ενώ πάντα την ένιωθα πριν.

     Άρχισα να ανοίγω το blog και να προσπαθώ να γράψω μια λέξη για την απώλεια μας. Μα το ξανάκλεινα, δεν μπορούσα να γράψω τίποτα. Ήταν ακόμη φρέσκο. Μα ένιωθα την ανάγκη να μοιραστώ όλη μου την ιστορία, όπως τη βίωσα εγώ. Σε αυτό με βοήθησε και πάλι η Γιάννα, η οποία έχει γράψει πολλές φορές για τα αγγελούδια της. Με βοήθησαν τόσο τα κείμενα της όσο και η ίδια η διακριτική της ενθάρρυνση και υποστήριξη. Σ' ευχαριστώ Γιάννα μου, για όλα!!

"Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αγωνία, από το να κουβαλάς

μια ανείπωτη ιστορία μέσα σου"

via

     Υπάρχουν, όμως, τόσα πράγματα που με βοηθούν να συνεχίσω και νιώθω ότι θα φέρουν σταδιακά πίσω τη σπίθα μου:

     Η απόλυτη εμπιστοσύνη στην Πρόνοια του Θεού, τουλάχιστον σε αυτό το θέμα, πως ό,τι έγινε ήταν για καλό. Ο Θεός ξέρει ότι δεν πρόκειται ποτέ να ρίχναμε το παιδί μας, ό,τι πρόβλημα και να είχε. Ίσως το πήρε κοντά Του για να μη βασανίζεται, ίσως το αγάπησε πολύ, ίσως το έσωσε εκείνο κι εμάς από κάτι που δεν ξέρουμε! Γιατί ο Θεός μας είναι Θεός αγάπης, παρόλο που πρόσκαιρα αυτή η πράξη μοιάζει με πράξη μίσους. Μα είναι τόσο μικρά τα μάτια της ψυχής και του μυαλού μας, που δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τις αλήθειες που γνωρίζει Εκείνος.

     Η παρηγοριά που νιώθω μέσα μου, που νιώθω σαν να μου τη χαρίζει Εκείνος, ίσως επειδή δε γόγγυξα, δε ρώτησα "γιατί", δε θύμωσα. Ακόμη και τους πόνους που πέρασα, ήμουν σίγουρη πως με τη βοήθεια τους ίσως κάποια αμαρτία να ξεπληρώσω. Και νιώθω, όπως λέει κι η Γιάννα, πως ήταν μια μπόρα και τώρα αρχίζει να σκάει σιγά σιγά το ουράνιο τόξο μέσα μου.

via

     Η Παναγιά, που παραμονή της γιορτής της έκανα την απόξεση. Εκείνη έμαθε τότε πως θα έφερνε στον κόσμο ένα παιδί, μας μήπως δεν ήξερε ότι το παιδί της θα σταυρωνόταν; Μήπως δεν ήταν μια μάνα που είχε χαμένο το παιδί της πριν καν το γεννήσει; Μήπως δεν ήταν μια μάνα που έκλαψε το γιο της βλέποντας τον πάνω στο σταυρό; Με όλες αυτές τις σκέψεις, έφερα την Παναγιά πιο κοντά στη σκέψη μου και στην καρδιά μου, γιατί τώρα έχουμε κάτι πολύ κοινό: τον ανθρώπινο πόνο της μάνας που χάνει το παιδί της και την παρηγοριά της Ανάστασης.

     Ο άντρας μου, τα παιδιά μου, οι συγγενείς, οι φίλοι κι οι γνωστοί που με στήριξαν πραγματικά. Όλοι αυτοί σχημάτισαν μια αγκαλιά για εμένα και ένα δίχτυ που με κράτησε απαλά για να μην πέσω, για να μην πληγωθώ. Με έναν λόγο συμπαράστασης, με την παρέα τους, με ένα δάκρυ, μια αγκαλιά, ένα βλέμμα, με ένα κούνημα του κεφαλιού γεμάτο κατανόηση, με μια προσευχή. Σας ευχαριστώ όλους, ακόμη και εσάς που με διαβάζετε, που δε με συναντήσατε ποτέ, που χαρήκατε με τη χαρά μου για την τρίτη εγκυμοσύνη και που άλλο τόσο λυπηθήκατε με την απώλεια μου. ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ.

     Θα συνεχίζω να γράφω στο blog, γιατί μου κάνει καλό και το νιώθω πια σαν ανάγκη. Θα γράφω όσα θέλω να μοιραστώ μαζί σας, μα κι αν νιώσω ότι θέλω να μοιραστώ κάτι περισσότερο όπως τώρα, θα το κάνω. Και θα σας πω το εξής: εσείς μανούλες που έχετε μια πονεμένη ιστορία, και ξέρω πως είστε πολλές, βγάλτε την από μέσα σας. Ολόκληρη, χωρίς διακοπή, από την αρχή ως το τέλος. Βγάλτε την με τους δικούς σας όρους. Γράψτε την, πείτε την, μοιραστείτε την. Είναι γιατρειά. Η Γιάννα έχει πολλές φορές δημοσιεύσει ιστορίες από μανούλες αγγέλων και επίσης έχει δημιουργήσει μια σελίδα στο Facebook για όλες εμάς. Σας φιλώ όλες.